+
Artykuły
Artykuły
Cezary Namirski
Świt wolnej Sardynii – początki czterech królestw
Średniowieczne dzieje Sardynii, drugiej największej wyspy Morza Śródziemnego, były niezwykle burzliwe – na przestrzeni stuleci znajdowała się ona pod panowaniem wandalskim, bizantyńskim, pizańskim i genueńskim, a wreszcie aragońskim. Mimo swojego położenia w centralnej części Mediterraneum, Sardynia nie zawsze była jedynie przedmiotem rywalizacji śródziemnomorskich potęg. We wczesnym średniowieczu na terenie wyspy ukształtowały się cztery niezależne królestwa, tzw. giudicati – Gallura, Cagliari, Torres i Arborea.
MARCIN WIECZOREK
24. Funeralia Gnieźnieńskie – sprawozdanie
W dniach 15-16 maja 2024 r. w Instytucie Kultury Europejskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Gnieźnie odbyła się po raz dwudziesty czwarty konferencja Funeralia Gnieźnieńskie. Tegoroczna edycja nosiła tytuł Od „Adama i Ewy” do współczesności: więzy rodzinne i społeczne w ujęciu biologicznym i kulturowym. Zaprezentowano 30 wystąpień, których tematyka obejmowała szeroki zakres geograficzny i chronologiczny. Łączyło je jedno pytanie: czy archeologia i historia mogą pomóc nam zrozumieć przeszłą strukturę rodziną i społeczną?
MARCIN WIECZOREK
Konflikt interesów. Bizantyńsko-perskie zmagania o jedwab
Jedwab stanowił dla Bizantyńczyków towar niezbędny dla podtrzymania prestiżu cesarza i jego relacji z poddanymi. Jednak szlak handlowy, którym przywożono tę cenną tkaninę do Cesarstwa, kontrolowali Persowie, od kilku wieków będący wrogami Bizantyńczyków. Aby ominąć perskich pośredników, próbowano ustabilizować nowe trasy przez Kaukaz, centralną Azję i tereny współczesnej Etiopii, a także prawdopodobnie korzystano z usług szpiegów.
DR RAFAŁ RUTKOWSKI
Uczta postrzyżynowa jako początek nowej dynastii – wariant polski i norweski
Dobrze znana historia uczty postrzyżynowej pierwszego legendarnego władcy z dynastii Piastów znajduje swoje lustrzane odbicie po drugiej stronie Bałtyku, w mroźnej Norwegii. Co łączy Siemowita, pradziadka Mieszka I, z Haraldem Pięknowłosym?
MICHAŁ GNIADEK-ZIELIŃSKI
Lejre – zapomniane królestwo Północy
Entuzjaści kultury staronordyckiej doskonale znają szwedzką Uppsalę, którą to według Snorriego Sturlussona władać miał sam Odyn. Stąd wywodzić się mieli norwescy Ynglingowie. Nie mniejszą rolę w średniowiecznej wyobraźni Skandynawów odgrywało jednak Lejre, o którym dziś, poza Danią, mało kto pamięta.
MICHAŁ GNIADEK-ZIELIŃSKI
O Lechu, Czechu i Rusie – nie taka sobie średniowieczna bajeczka*
Opowieść o trzech braciach od XIX w. należy do kanonu polskich legend. Czy jesteśmy jednak w stanie wskazać jej źródła? Tak. I wszystko wskazuje na to, że sięgają one głębiej, niż mogłoby się na pozór wydawać.
MICHAŁ GNIADEK-ZIELIŃSKI
Chrobry, Wojciech i inni „wariaci”
Choć dziś Bolesława Chrobrego postrzegamy przede wszystkim jako hardego wojownika, który poił konie w Odrze i Dnieprze, to należy pamiętać, że należał do zupełnie niezwykłego środowiska apokaliptycznych radykałów, którzy chcieli budować nową epokę w dziejach świata.
.jpg "Magnus Haroldson, komes Wrocławia i Mazowsza – syn ostatniego anglosaskiego władcy Anglii w Polsce?")
RAFAŁ GUMIŃSKI
Magnus Haroldson, komes Wrocławia i Mazowsza – syn ostatniego anglosaskiego władcy Anglii w Polsce?
Jakie przesłanki świadczą o tym, że nierozpoznana do dziś, wspominana w kronice Anonima zw. Gallem postać komesa wrocławskiego i mazowieckiego o imieniu Magnus może być identyfikowana z Magnusem Haroldsonen, synem ostatniego anglosaskiego króla Anglii Harolda II Godwinsona?
JAKUB KAROL PAWLICKI
Pogańskie noże ofiarne czy ekwipunek zielarki? Noże wolutowe w społeczności słowiańskiej
Noże wolutowe znajdowane są na stanowiskach datowanych na okres poprzedzający powstanie państw środkowoeuropejskich. Ich zagadkowość przejawia się w niewielkiej liczbie znalezisk i przypisaniu im specyficznej funkcji. Jakie było przeznaczenie noży? Czy uśmiercano nimi zwierzęta ofiarne? Czy wyszły z użytku wskutek przyjęcia nowej wiary? Próbą odpowiedzi na te pytania jest poniższy artykuł.
DR HAB. ALEKSANDER PAROŃ, PROF. IAiE PAN
Wszy, barbarzyńcy i wiarygodność źródeł
Odróżnienie wiarygodnej informacji od fałszu w opisach barbarzyńców, sporządzonych przez ich bardziej wyrafinowanych sąsiadów, nie jest zadaniem łatwym. Więcej nawet, bywa tak, że prawdziwa informacja może być przedmiotem świadomej manipulacji.
Portal prowadzony przez
Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnieul. Kostrzewskiego 1, 62-200 Gniezno
t: 61 426 46 41
e: wczesnesredniowiecze@muzeumgniezno.pl
ZAJRZYJ DO NAS
Godziny otwarcia
od wtorku do niedzieliod 9.00 do 16.00
