Aktualności
Aktualności

20.08.2025
EWELINA SIEMIANOWSKA
Bolesław Kędzierzawy rehabilitowany - podcast z dr. Rafałem Rutkowskim
Zapraszamy do odsłuchania kolejnej odsłony podcastu Muzeum Historii Polski, którego gościem był dr Rafał Rutkowski, historyk-mediewista i pracownik Instytutu Historii PAN w Warszawie. Badacz opowiadał o Bolesławie Kędzierzawym, który dotąd cieszył się w historiografii opinią władcy słabego.

18.08.2025
EWELINA SIEMIANOWSKA
O Śmiechowicie z Lednicy - spotkanie online z dr. Mateuszem Popkiem
Od kilkunastu godzin na platformie YouTube można obejrzeć kolejny odcinek podcastu Historyczny Top, którego tematem są tajemnice początków Polski. Gościem najnowszego odcinka jest dr Mateusz Popek z Instytutu Archeologii UMK w Toruniu, archeolog specjalizujący się w archeologii podwodnej. Odpowiadał on na pytanie o najświeższej sensacji w archeologii polskiej, czyli o odkryciu tzw. Śmiechowita w Jeziorze Lednickim.

12.08.2025
EWELINA SIEMIANOWSKA
Odkrycie kolejnej inskrypcji Justyniana Wielkiego w Najwspanialszym Mieście Ulpianie
W Ulpianie niedaleko Prisztiny archeolodzy odkryli mozaikową inskrypcję związaną z Justynianem Wielkim oraz jego żoną Teodorą. Znaleziska tego rodzaju należą do rzadkich, ale to już drugie takie z Ulpiany, a co więcej – drugie związane z tym jednym z największych, o ile nie największym, cesarzem bizantyńskim.

08.08.2025
EWELINA SIEMIANOWSKA
Kamienna forma odlewnicza do produkcji biżuterii odkryta pod Mińskiem
Pod koniec lipca rozpoczęły się prace archeologiczne na tzw. małym grodzisku nad rzeczką Mieńką, nieopodal białoruskiej stolicy, a już 4 sierpnia poinformowano o sensacyjnym odkryciu kamiennej formy do odlewu biżuterii. Znalezisko świadczy o tym, że w tym najważniejszym grodzie wczesnośredniowiecznym z obszaru dzisiejszej Białorusi, uważanym za protoplastę Mińska, ozdoby wytwarzano, a nie jedynie importowano jak zdawały się sugerować wyniki jeszcze zeszłorocznych wykopalisk.

06.08.2025
EWELINA SIEMIANOWSKA
Wisiorek z imitacji bizantyńskiej monety dowodem na funkcjonowanie elit w Esseksie
W niewielkim miasteczku Thaxted we wschodniej Anglii detektoryści natrafili na złoty wisiorek. Znalezisko, choć niepozorne, a do tego będące imitacją bizantyńskiej monety, rzuca nowe światło na funkcjonowanie elit anglosaskich w VII w.

05.08.2025
EWELINA SIEMIANOWSKA
Kamienna głowa z kopca rolniczego w Skaill na Orkadach
Podczas eksploracji fundamentów dużego średniowiecznego budynku na wyspie Rousay, należącej do archipelagu Orkad, nagle z kamiennej konstrukcji oderwał się kawałek kamienia, który okazał się rzeźbioną ludzką głową. To obiekt wyjątkowy, bo „nie pasujący” do wielokulturowego stanowiska na farmie Skaill, badanej od dekady przez University of the Highlands and Islands (UHI).

04.08.2025
EWELINA SIEMIANOWSKA
Tajemnice początków Polski - spotkanie online z prof. Andrzejem Buko
Od kilku dni na platformie YouTube można obejrzeć kolejny odcinek podcastu Historyczny Top, którego tematem są tajemnice początków Polski. Gościem ponad dwuipółgodzinnego spotkania był prof. Andrzej Buko – archeolog i mediewista, którego raczej nie trzeba przedstawiać. Okazją stała się publikacja kolejnej książki tego badacza, która poświęcona jest przedlokacyjnemu Chełmowi.

01.08.2025
EWELINA SIEMIANOWSKA
Zagadka wiadra z Bromeswell (prawie) rozwiązana
Po niemal 40 latach archeolodzy odkrywają tajemnice miedzianego wiadra wyoranego w 1986 r. w Bromeswell, niewielkiej wsi położonej w pobliżu słynnych kopców z Sutton Hoo. Odkrycie podstawy pozwoliło określić dość zaskakującą funkcję tego naczynia, które służyło jako pojemnik na skremowane szczątki człowieka i zwierzęcia.

31.07.2025
EWELINA SIEMIANOWSKA
Kto w I tysiącleciu n.e. jadł pieprz?
W 410 r. podczas pertraktacji z Rzymianami Alaryk przedstawił listę swoich żądań w zamian za odstąpienie od wkroczenia do Wiecznego Miasta. Oprócz ogromnych ilości złota, srebra, jedwabiu i futer, ten wizygocki król wymienił również … 3000 funtów (czyli niemal tonę !) pieprzu. W swoim najnowszym studium Rebecca Darley, historyczka i archeolożka, przekonuje, że ta przyprawa nie musiała być wówczas tak cenna jak dotąd przyjmowali badacze.

30.07.2025
EWELINA SIEMIANOWSKA
Odkrycie koptyjskiego miasta w oazie Charga
W jednej z pięciu egipskich oaz - Charga - archeolodzy odkryli pozostałości koptyjskiego miasta. Choć władze egipskie podały lakoniczną informację, wnioskować z niej można, że odkrycie znacznie wzbogaca naszą wiedzę o okresach przejściowych między pogaństwem a chrześcijaństwem i islamem.
Portal prowadzony przez
Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnieul. Kostrzewskiego 1, 62-200 Gniezno
t: 61 426 46 41
e: wczesnesredniowiecze@muzeumgniezno.pl