Aktualności

Od lat Zakład Studiów Średniowiecznych Instytutu Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk organizuje cotygodniowe spotkania, w których udział biorą jego pracownicy i współpracownicy, ale równie mile widziane są osoby zainteresowane średniowieczem lub danym tematem. W bieżącym miesiącu w siedzibie instytutu, a więc stacjonarnie, odbędą się trzy takie spotkania. 

Zakład Studiów Średniowiecznych jest spadkobiercą idei i dorobku dwóch swoich poprzedniczek: Pracowni Kultury Średniowiecznej, założonej przez wybitnego mediewistę Tadeusza Manteuffla, twórcę i pierwszego dyrektora Instytutu Historii PAN, oraz Pracowni Dziejów Społeczeństwa i Kultury Średniowiecznej, którą przez wiele lat kierował (w czasach politycznych prześladowań nieformalnie) Bronisław Geremek. Prowadzili tu wówczas swoje badania czołowi mediewiści dwóch pokoleń urodzonych w latach 1920–1940: Jerzy Dowiat, Stanisław Trawkowski, Stanisław Bylina i Jacek Wiesiołowski. Obecnie kierownikiem zakładu jest prof. Zbigniew Dalewski, znany specjalista z zakresu badań nad koronacjami i ich ceremoniałem oraz w ogóle władzą w średniowieczu. W zakres zainteresowań badawczych pracowników i współpracowników zakładu wchodzą głównie następujące zagadnienia:
•    strategia polityczna i dynastyczna nowych władztw we wczesnym średniowieczu;
•    ideologie i tożsamości – polityczne, religijne, miejskie;
•    warsztaty (ze szczególnym uwzględnieniem retoryki/topiki i auctoritates) średniowiecznego hagiografa, historiografa i autora pochwały miasta.

Powyższych zagadnień dotyczą również spotkania członków zakładu odbywające się w sali nr 18 Instytutu Historii PAN przy Rynku Starego Miasta 29/31 w Warszawie zawsze o godzinie 10.30. Co ważne –mile widziani i zapraszani są goście z zewnątrz. W bieżącym miesiącu odbędą się stacjonarnie trzy takie spotkania:

•    11 maja 2022 r. referat o Gepidach i królu ostrogockim Teodoryku Wielkim wygłosi prof. Robert Kasperski, który specjalizuje się m. in. w tematyce etniczności ludów barbarzyńskich, jest autorem dwóch książek, a także licznych artykułów o tworzeniu „plemion”, „królów” czy „tradycji dynastycznych”, a więc o Ostrogotach, Frankach, Obodrytach, Burgundach, Longobardach czy właśnie Gepidach.

•    18 maja 2022 r. dr Antoni Grabowski, badacz dziejów dynastii Ottonów, cystersów, a także znanego naszym czytelnikom Liudpranda z Cremony, opowie o „romantycznej” śmierci słynnego Ryszarda Lwie Serce. Ten angielski król i jeden z dowódców wyprawy krzyżowej cieszył się wśród potomnych tak niezwykłą popularnością, że jego postać wpleciono w legendę o niemniej słynnym Robin Hoodzie. Inaczej jak zdaje się postrzegali Ryszarda jego angielscy poddani, gdyż traktował on ich jak sponsorów prowadzonych przez siebie licznych wojen. A jak zginął? Walcząc o posiadłości we Francji, a dokładnie zamek Châlus-Chabrol, ugodzony w ramię bełtem. 

•    25 maja 2022 r. prof. Hanna Zaremska, badaczka kultury średniowiecznej, a zwłaszcza dziejów Żydów w średniowiecznej Europie Środkowej, omówi responsy rabinackie jako źródło do badań nad dziejami tej nacji na ziemiach polskich. Owe responsy to pisemne odpowiedzi uczonych żydowskich o niekwestionowanym autorytecie na pytania stawiane im przez grupy innych uczonych czy członków gminy (kahał). Należą one do jednego z głównych gatunków literatury rabinistycznej, najstarsze pochodzą już z VII w. 

Jeśli macie więc czas i chęć oraz przebywacie akurat w stolicy zapraszamy serdecznie do udziału w majowych spotkaniach w siedzibie Instytutu Historii PAN przy Rynku Starego Miasta.

___________
Ewelina Siemianowska (ur. 1981) historyk i archeolog, oba kierunki ukończyła na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Interesuje się wczesnym średniowieczem, w tym zwłaszcza osadnictwem i komunikacją, którym poświęciła szereg artykułów naukowych. Jest redaktorem portalu wczesneśredniowiecze.pl.