Aktualności

Już dziś o godz. 18.00 zapraszamy na spotkanie online z prof. Witoldem Świętosławskim, którego tematem będzie Wielka Lechia, czyli alternatywna wersja najdawniejszych dziejów Polski, która miałaby rzekomo tworzyć w czasach przedchrześcijańskich potężne Imperium Lechitów. Wydarzenie jest pierwszym z salonów dyskusyjnych online organizowanych przez Studenckie Koło Naukowe Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Gdańskiego.

W dobie Internetu niemal każdy jego użytkownik natknął się na Wielką Lechię, choćby w postaci mniej lub bardziej udanych memów internetowych. Tymczasem sprawa jest o wiele poważniejsza, a zatem i ciekawsza, niż humorystyczne obrazki tworzone i rozpowszechniane przez internautów. Poglądy głoszone przez turbosłowian i turbolechitów, jak zwykło nazywać się propagatorów tejże mocarstwowej wizji historii Polski, określane są przez historyków i archeologów mianem pseudohistorii lub pseudonauki. Oznacza to, że mają one więcej wspólnego z teoriami spiskowymi niż z nauką, a to dlatego, że wynikają z przeświadczenia o fałszowaniu historii przez wrogie siły, a nie z rzetelnej analizy wiarygodnych źródeł. W rezultacie proces tworzenia „mitu” Wielkiej Lechii odbiega od metod stosowanych we współczesnym warsztacie historycznym i archeologicznym. Zamiast tego opiera się on głównie na wyobraźni, braku podstawowej wiedzy i manipulacji wyrywkowo dobranymi źródłami historycznymi.

Z drugiej strony Wielka Lechia to interesujące zjawisko społeczne, stanowiące doskonały obszar badawczy dla socjologów, psychologów czy antropologów kultury, którzy starają się wyjaśnić przyczyny jego popularności wśród współczesnych Polaków oraz mechanizmy jego funkcjonowania. W poglądach o Imperium Lechickim odbija się jak w zwierciadle mentalność części Polaków, poszukujących swej tożsamości i miejsca w świecie XXI w. Popularyzacja koncepcji dziejów państwa silniejszego od Cesarstwa Rzymskiego (!) to zatem jedynie pretekst do wypowiadania się na temat aktualnych problemów politycznych, społecznych i religijnych.

Z tej perspektywy spojrzeć można również na podstawowe „źródło” będące „dowodem” na istnienie przedchrześcijańskiego Imperium Lechitów, czyli na „Kronikę Prokosza”, spisaną jakoby w X w. przez benedyktyńskiego mnicha, owego Prokosza właśnie. W rzeczywistości kronika ta mogła zostać sfabrykowana przez Franciszka Dyjamentowskiego, żyjącego w XVII i XVIII w. fałszerza dokumentów historycznych oraz twórcę wyimaginowanych genealogii rodów magnackich. Był on na tyle znany ze swej „profesji”, że w XIX stuleciu istniał nawet zwrot „skrzynia Dyjamentowskiego” oznaczający stek fałszu i kłamstwa. Nowsze badania Piotra Boronia wskazują, że kronika ta mogła być efektem żartu towarzyskiego popełnionego około 1825 roku przez generała Franciszka Morawskiego, o czym możecie przeczytać w artykule udostępnionym online na portalu academia.edu.

O tym który z aspektów tak różnorodnego nurtu pseudohistorycznego jakim jest niewątpliwie Wielka Lechia zostanie dziś poruszony dowiecie się ze spotkania z prof. Witoldem Świętosławskim, które odbędzie się online za pośrednictwem Facebook. W jego ramach przewidziana jest dyskusja. 

Prof. Witold Świętosławski jest pracownikiem naukowym Uniwersytetu Gdańskiego, w kręgu jego zainteresowań znajdują się bronioznawstwo średniowieczne, dzieje i kultura ludów Wielkiego Stepu w średniowieczu oraz archeologia średniowiecza i czasów nowożytnych.

Gorąco polecamy !!!

________________
Ewelina Siemianowska (ur. 1981) historyk i archeolog, oba kierunki ukończyła na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Interesuje się wczesnym średniowieczem, w tym zwłaszcza osadnictwem i komunikacją, którym poświęciła szereg artykułów naukowych. Jest redaktorem portalu wczesneśredniowiecze.pl.