Aktualności

Już od tygodnia można wysłuchać nowych audycji z cyklu „Podcasty historyczne” nagrywanych i udostępnianych przez Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. S. Woydy w Pruszkowie . Tym razem ich gościem jest prof. Andrzej Buko, który opowiada o jednym z najbardziej fascynujących odkryć archeologicznych w Polsce ostatnich lat, a mianowicie o wczesnośredniowiecznym cmentarzysku w Bodzi. 

Bodzia to mała wieś na Kujawach, położona w odległości ok. 10 km na zachód od Włocławka. Sławę zyskała dzięki wynikom prac archeologicznych prowadzonych w latach 2007-2009 w związku z budową autostrady A1. Natrafiono wówczas na cmentarzysko, na którym od schyłku X do połowy XI w. pochowano grupę ok. 50 osób przybyłych najprawdopodobniej z zewnątrz. Ci mężczyźni, kobiety i dzieci związani byli ze środowiskiem kultury słowiańskiej, koczowniczej, skandynawskiej – i to zarówno nadbałtyckiej, jak i warego-ruskiej. Dowodzi tego bogate wyposażenie ich grobów, a zwłaszcza kolekcja monet datowanych na okres od lat 80. X wieku do lat 30. XI wieku, setki paciorków wykonanych ze szkła, kamieni półszlachetnych (z karneolu, kryształu górskiego) i srebra, ozdoby czy elementy uzbrojenia.

Niemniej istotny jest sposób zagospodarowania nekropolii. Uwagę zwracają cztery rzędy grobów wyznaczone liniami prostokątnych grodzeń, sporych rozmiarów jamy grobowe, w tym także te zawierające dodatkowe aneksy i przez to wiązane z Chazarami, czy nietypowa w tym czasie na ziemiach polskich i sporadycznie występująca w Europie „północna” orientacja zmarłych. 

O tym wyjątkowym, bo nie znajdującym analogii w skali europejskiej, cmentarzysku opowiada w trakcie trzech krótkich audycji prof. Andrzej Buko, archeolog i mediewista. Kierował on badaniami na omawianym stanowisku, jest również redaktorem jego monografii. Znają go doskonale nie tylko naukowcy, ale chyba wszyscy interesujący się polskim wczesnym średniowieczem. Jest świetnym popularyzatorem – jego książka „Archeologia wczesnośredniowiecznej Polski” w bardzo przystępny sposób przedstawia badania archeologiczne, ich wyniki oraz hipotezy odnoszące się do tego najbardziej tajemniczego, a zarazem najważniejszego w dziejach naszego państwa okresu. Nic zatem dziwnego, że pomimo etykiety „podręcznika akademickiego” doczekała się trzech wydań (!) i stanowi dla wielu główne źródło wiedzy o społecznościach zamieszkujących ziemie polskie w okresie od VI do XIII w. W 2006 r. została również uhonorowana Nagrodą Klio II stopnia w kategorii autorskiej. Najnowsza publikacja prof. Andrzeja Buko zatytułowana „Świt państwa polskiego” uznana została za najważniejszą publikację 2021 r. w dorocznym plebiscycie organizowanym przez Archeologię Żywą. 

Zapraszamy do wysłuchania trzech audycji dostępnych na kanale Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. S. Woydy w Pruszkowie na YouTube.

________________
Ewelina Siemianowska (ur. 1981) historyk i archeolog, oba kierunki ukończyła na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Interesuje się wczesnym średniowieczem, w tym zwłaszcza osadnictwem i komunikacją, którym poświęciła szereg artykułów naukowych. Jest redaktorem portalu wczesneśredniowiecze.pl.