Aktualności

W piątek 25 marca 2022 r. o godz. 18.00 dr Leszek Gardeła wygłosi prelekcję zatytułowaną „Władcy umysłów: magia seiðr i różdżki obrzędowe w epoce wikingów". Będzie to już piąte wydarzenie z cyklu „Wiatr z Północy: Spotkania z wikingami” organizowanego przez Instytut Religioznawstwa UJ i Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Seria spotkań „Wiatr z Północy: Spotkania z wikingami” poświęcona jest obyczajom i religiom przedchrześcijańskiej Skandynawii, a jej gośćmi są czołowi polscy skandynawiści. Należy do nich dr Leszek Gardeła, doktor nauk humanistycznych w zakresie archeologii, habilitant na Ludwig-Maximilians Universität w Monachium oraz pracownik naukowy Nationalmuseet (Duńskiego Muzeum Narodowego. Rozprawę doktorską obronił w 2012 r. na Uniwersytecie Aberdeen w Szkocji. Od kilkunastu lat specjalizuje się w wieloaspektowych badaniach nad epoką wikingów, których owocem są książki i artykuły na temat praktyk magicznych, biżuterii, uzbrojenia, zwyczajów pogrzebowych czy kontaktów słowiańsko-skandynawskich we wczesnym średniowieczu. Prowadził badania w Finlandii, Niemczech, Irlandii, Islandii, Polsce, Skandynawii, Wielkiej Brytanii i na Wyspie Man. Jest autorem pięciu monografii: “Scandinavian Amulets in Viking Age Poland (2014), “(Magic) Staffs in the Viking Age” (2016), “Bad Death in the Early Middle Ages: Atypical Burials from Poland in a Comparative Perspective” (2017), “Magia, kobiety i śmierć w świecie wikingów” (2019), “Women and Weapons in the Viking World: Amazons of the North” (2021) i ponad stu pięćdziesięciu artykułów wydanych w wiodących czasopismach naukowych i pracach zbiorowych. Był również gościem jednego z naszych QnA z cyklu “We wczesnym to było …”.

W języku staronordyckim seiðr to zespół złożonych praktyk duchowych, które w formie zbliżone były do szamanizmu, gdzie fundamentalną rolę odgrywa szaman jako osoba zdolna do podróży ekstatycznych w zaświaty dla dobra swej wspólnoty. Zgodnie z tym seiðr umożliwiała podróżowanie ku odległym i mitycznym krainom, wskrzeszanie zmarłych, wywoływanie choroby, przemianę w zwierzęta czy kontrolowanie pogody. Takie zdolności mogą nam dziś wydawać się wymysłem autorów sag, ale w opinii współczesnych badaczy seiðr mogła być prawdziwa. Oznacza to, że społeczności żyjące w epoce wikińskiej wierzyły w jej rzeczywiste działanie. Badania nad sztuką seiðr otwierają też nowe możliwości interpretowania materiału archeologicznego. 

O tej niezwykle interesującej tematyce opowie w najbliższy piątek dr Leszek Gardeła podczas kolejnego „Spotkania z wikingami”. Możliwy jest udział stacjonarny w Instytucie Religioznawstwa UJ, natomiast transmisja będzie dostępna na YouTube i Facebooku. 

Szczegóły na stronie wydarzenia na Facebooku.

Zapraszamy gorąco !!!

______________
Ewelina Siemianowska (ur. 1981) historyk i archeolog, oba kierunki ukończyła na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Interesuje się wczesnym średniowieczem, w tym zwłaszcza osadnictwem i komunikacją, którym poświęciła szereg artykułów naukowych. Jest redaktorem portalu wczesneśredniowiecze.pl.